Dame versus toren, paard en pionnen

Een dame is meer waard dan een toren en een paard. Dat leren we in onze eerste stap(pen) in het schaakspel en onthouden we sindsdien als een in steen gebeitelde regel. Soms zijn er echter situaties waarbij het bolwerk en de hengst toch een overwicht hebben op de machtige koningin. Zo had ik eens mijn dame weggeblunderd tijdens een Zilveren toren wedstrijd (ik zat natuurlijk naast Andy…) om dan vast te stellen dat mevrouw zonder aanvalsdoelen zat en ik harmonieus mijn stukken kon coördineren.

Meestal moet de torenpartij minstens een pion hebben om voldoende compensatie te hebben voor de dame. Al hangt bij dit soort materiaalverhoudingen heel veel af van de activiteit van de dame en de harmonie bij de speler met het kleinood.

De laatste partij die ik me nog echt herinner uit een WK, de beroemde zesde matchpartij Carlsen – Nepomniachtchi (2021), liet zien dat in het zuivere eindspel met T+P+twee (verbonden) pionnen versus dame, de torenpartij onmiskenbaar in het voordeel is.

Dit artikel komt er omdat ik gisteren tijdens een partij van het Ligakampioenschap ook in een positie van toren, paard en een… euh… aantal pionnen tegen dame terecht had kunnen komen.

De partij

Om te beginnen hieronder de partij. Sommige schaakpartijen zijn niemendalletjes, of vrij rechtlijnige partijen uit één stuk, met één thema als het ware. Maar af en toe werk je samen aan een compositie, met wat valse noten onderweg, spanning en drama waarbij niemand wilt afgeven, kortom: partijen waarvoor je het spel speelt. Ontelbare verhalen samengeperst in 49 zetten. Ik geef ze hieronder met voornamelijk analyse wat ikzelf zag tijdens de partij. Slechts heel af en toe moeit een engine zich ermee.

Het kritieke moment

De overwinning dus nog kunnen wegslepen. Thierry had zeker kansen om te winnen, maar goed, de prijzen en de meet. Laten we nu eens terugkeren naar het kritieke moment, het moment dat ik het paard insluit. Nu mag de engine wel van zich laten horen, en met wat voor prachtigs komt die af…

Daar heb je het. Zes pionnen naast een toren en paard. In die hoofdlijn zou wit met meer pionnen eindigen dan zwart blokken hout op het bord heeft staan.

Wat zegt u? Nog niet genoeg van passieve dame-offers? Dan presenteer ik er nog eentje vanuit diezelfde stelling en is zelfs de beste voortzetting.

Hopelijk heb je hiermee het plezier meegekregen dat het spelen en analyseren van de partij mij verschafte. Alle beetjes om scherper te worden tegen 28 januari helpen. Of anders tegen de Zilveren Toren of natuurlijk de zesde Rokade Rapid Chess. Beste schaakwensen!